Dat Kan Ik Zelf . nl
De doe-het-zelf website voor slimme mensen ™

1 jul. 2013

Hoe schrijf ik een overtuigende sollicitatiebrief?

Door: Anne van den Berg

Ben je op zoek naar een nieuwe baan, dan kun je maar beter een goede brief schrijven. Het overtuigen van de lezer dat jij de juiste man of vrouw bent voor de functie waarop je solliciteert kan alleen knap lastig zijn. Hoe zorg je ervoor dat je een overtuigende en vooral niet te lange brief schrijft, waarbij je jezelf ‘verkoopt’ zonder teveel de focus op jezelf te leggen. Met deze blog help ik je op weg met het schrijven van een goede sollicitatiebrief.

Eerst is het belangrijk om je niet teveel zorgen te maken over de opmaak, de juiste datum en onderwerp. Aan het eind van de rit kun je ervoor kiezen om een traditionele opmaak te doen, maar tegenwoordig is het steeds normaler dat er formulieren ingevuld moeten worden, waarbij het gewoon een kwestie is van knippen en plakken.

Het karakter van het bedrijf

Solliciteren: het karakter van het bedrijf Dus als je je geen zorgen maakt over de opmaak, kun je gelijk denken aan de tekst. Voordat we kunnen beginnen met het daadwerkelijk tikken van de brief is het belangrijk dat je onderzoekt met wat voor soort bedrijf je te maken hebt. Natuurlijk weet je al ongeveer wat de functie inhoudt en wat het bedrijf doet, maar let eens op de stijl waarin de vacature is geschreven. Of welke stijl op de website gebruikt wordt.

De teksten die het bedrijf zelf schrijft, geeft iets weg over het karakter van een bedrijf. Word je in de vacature aangesproken met 'je'? Dan is het waarschijnlijk een informeel bedrijf en daar kun je rekening mee houden in je brief. Bijvoorbeeld door niet het officiële 'geachte' in je aanhef te gebruiken, maar 'beste'. Blijf altijd netjes, maar door je stijl aan te passen kun je je lezer sneller interesseren.

Een uitnodigende opening

Vervolgens begin je met een uitnodigende zin, waardoor de lezer gelijk het idee heeft dat hij of zij door wilt lezen. Als je ervan uitgaat dat iemand bij elke zin kan afhaken, let je extra op de aantrekkelijkheid van élke zin, ook die eerste zin. Een zin als 'ik ben op zoek naar een leuke baan en op Monsterboard kwam ik jullie vacature tegen' is misschien correct, maar ook cliché. Natuurlijk kwam je hun vacature tegen, anders had je niet gereageerd. Zeg iets over waarom je gereageerd hebt.

Bijvoorbeeld: 'Als dierenliefhebber trok de vacature voor dierenartsassistent me gelijk aan in mijn zoektocht naar een uitdagende baan.' Of: 'Regelmatig vraag ik me af hoe ik mensen beter kan helpen. Toen ik uw vacature voor callcentermedewerker zag, moest ik er gelijk op reageren.' Maar ook humoristische aanpak kan goed werken: 'Van uw vacature voor bloemist werd ik helemaal fleurig.' Denk daarbij aan de eerste oefening: in welke stijl schrijft jouw toekomstige werkgever en welke zin past daar het best bij.

Vervolgens rond je de alinea af met de belangrijkste reden waarom jij geschikt bent voor het bedrijf. Bijvoorbeeld: 'Als dierenliefhebber trok de vacature voor dierenartsassistent me gelijk aan in mijn zoektocht naar een uitdagende baan. Momenteel ben ik naast mijn werk als receptioniste in een ziekenhuis werkzaam als vrijwilliger in een dierenopvangcentrum. Nu wil ik graag van mijn passie mijn werk maken.' Daarbij maak je een mix tussen wat zij willen, namelijk iemand met kennis, en wat jij wilt, namelijk van je passie je beroep maken.

Maximaal drie of vier alinea's

In totaal bestaat de brief idealiter uit drie of maximaal vier alinea's. De brief moet in ieder geval passen op één a4'tje in Word met een normaal lettertype (12 punt). Op die manier dwing je jezelf om keuzes te maken en de focus te leggen op het belangrijkste, namelijk: hoe pas jij bij de functie en waarom spreekt het bedrijf jou aan.

In de tweede alinea bespreek je kort de werkzaamheden die in je vorige (of huidige) baan hebt gedaan. Kies daarbij activiteiten en handelingen die relevant zijn voor je nieuwe functie. Neem daarbij een stuk of drie werkzaamheden, die je kort beschrijft, en waarvan je de belangrijkste verder toelicht met een voorbeeld. Op deze manier leg je een link tussen je kennis en ervaring, en de functieomschrijving uit de vacature.

Bijvoorbeeld, in het geval van de dierenartsassistent: je hebt als receptioniste regelmatig patiënten aan de balie gehad die erg overstuur waren. Nu zul je dat soort situatie ook tegenkomen als dierenartsassistent, dus benadruk, zonder op teveel details in te gaan, dat persoonlijke begeleiding een belangrijke rol speelde in je vorige baan.

Waarom ben jij een toegevoegde waarde?

In de volgende alinea bespreek je je ambities voor deze functie. Waarom vind jij het bedrijf interessant, wat spreekt je aan in hun producten of diensten? Kijk hoe jij een waarde zou kunnen zijn voor het bedrijf, maar wees daarbij realistisch en kijk daarbij ook wat ze vragen in de vacature. Als ze aangeven dat er doorgroeimogelijkheden zijn en jij ziet dat ook zitten, benadruk dan bijvoorbeeld dat je leergierig bent en dat jij het bedrijf beter op de kaart kan zetten.

Als je geen ambitie hebt om verder te groeien in een bedrijf of functie, is dat natuurlijk ook prima, maar blijf je realiseren dat jij iets moet toevoegen aan het bedrijf. Dat kan van alles zijn: je kunt ook iets zeggen over het feit dat je altijd probeert bij te dragen aan een positieve sfeer op de werkvloer. Deze alinea heeft als functie dat ze weten wat ze eraan hebben als ze specifiek jou aannemen voor deze functie.

In deze twee alinea's heb je de meest belangrijk positieve punten van jezelf benoemt en benadruk je waarom jij zo goed past binnen de functie. Als laatste geef je aan dat je 'uiteraard' openstaat om de brief en jouw toegevoegde waarde verder te bespreken in een gesprek. Laat zien dat je enthousiast bent en dat je graag iets van ze wilt horen, maar wees daarin niet te wanhopig. Het is voor het bedrijf toch een toevoegde waarde als ze jou aannemen?!

Nog een aantal tips:
  • Houd je curriculum vitae ook kort: het liefst één a4'tje waarbij je alleen relevante functies uitlicht. Andere functies kun je weglaten of opsommen. Dat geldt ook voor hobby's, cursussen et cetera.
  • Schrijf je positieve kanten op een a4'tje en match deze met de vereisten in de functieomschrijving. Je kunt zo zien welke positieve kanten je het best kunt benadrukken. Weet je niet zo goed wat je positieve punten zijn? Vraag het je familie, je vrienden, je huidige collega's (wees daarin natuurlijk voorzichtig, zeker als ze niet (mogen) weten dat je aan het solliciteren bent).
  • Schrijven is schrappen. Dat betekent dat alles altijd korter kan en dat de kortere versie meestal beter is. Je wilt namelijk dat de lezer geprikkeld raakt door je brief en nieuwsgierig wordt naar de persoon achter de brief.
  • Heb zelfvertrouwen. Als je onzeker bent over je kunnen of niet weet hoe je iets moet omschrijven, dan schijnt dat door in de tekst. Je hoeft helemaal niet onzeker te zijn, iedereen heeft vroeg of laat een keer een sollicitatiebrief moeten schrijven. Het is eng, de uitkomst onzeker, maar uiteindelijk kun je alleen maar uitgenodigd worden als je daadwerkelijk die brief schrijft. Wees daarom ook zelfverzekerd.

Wil je hulp bij het schrijven van je solliticitatiebrief? Dat kan! Ik geef advies over het schrijven van teksten, dus ook sollicitatiebrieven. Ben je lid van de nieuwsbrief van Dat Kan Ik Zelf.nl? Dan krijg je 20 euro korting via deze speciale pagina Sollicitatiebrief Advies op Maat! In plaats van 70 euro betaal je 50 euro voor anderhalf uur advies op maat.