Leer dansen en maak je eigen choreografie

De muziek doet je hart sneller kloppen en je lichaam geeft alle signalen af die er zijn om duidelijk te maken dat het niet stil kan blijven zitten of staan. Je wilt dansen, dat is duidelijk, maar wat als je meer wilt doen dan een beetje meedeinen..

Bewegen op muziek

Bewegen op muziek kan iedereen; Baby's zwaaien met hun armen bij het horen van een leuk liedje, de gemiddelde café bezoeker wiegt vrolijk heen-en-weer op de mee-zingers en zelfs de meest ingetogen club-gasten kunnen het daar aan de kant van de dansvloer niet laten om met hun hoofd mee te knikken op de beat van de muziek. Dansen gaat dus vanzelf… De kans is zelfs groot dat je als kind beter danste dan nu met de rem die in de loop van de jaren is ontstaan door schaamte of onzekerheid. Maar daar gaat het in dit artikel niet om. Nog steeds kan iedereen dansen, dat is volgens mij zeker! Dansen op de muziek is echter iets wat niet iedereen doet..

Natuurlijk zijn er mensen die zich onbewust vloeiend en schitterend over de dansvloer bewegen. Het zit er dan gewoon in kan je wel zeggen. Leren dansen op muziek kan daarentegen ook nog steeds wel. Het gaat het best wanneer je je bewust bent van de geluiden die je hoort. Een mooi nummer is één geheel geworden door het knappe werk van de muzikanten, maar uiteindelijk zit er een opbouw in die bepaalt wanneer je je wel en niet heftig hoeft te laten gaan.
Hierna volgt een stappenplan die je kan gebruiken om je bewust te worden van de moves die je tijdens het uitgaan op de dansvloer zou kunnen maken. Ook zet ik uiteen hoe je een nummer uiteen kan rafelen om er op een gestructeerde wijze danspassen op te maken: een Choreografie

Muziek luisteren

Couplet en Refrein

Wanneer je thuis een muziekje aan hebt staan kan je opgaan in de mooie muziek of tekst zonder er bij na te denken. Om je lichaam te laten bewegen op muziek kan het daarentegen een stuk makkelijker zijn als je oefent met het horen van de verschillende blokken waaruit het nummer bestaat. Vaak zijn er in elk geval een couplet en refrein. Het refrein herhaalt zich regelmatig als het deel wat uiteindelijk vaak door veel mensen meegezongen kan worden, omdat de tekst vaak het zelfde is. Daarbij bevat het refrein vaak het kernonderwerp van het nummer. De coupletten vertellen vaak in een wat rustiger tempo, met een andere melodie het verhaal rondom het refrein en gedurende het nummer wordt duidelijk hoe de schrijver op de tekst van het refrein is gekomen. Je herkent ook steeds beter het moment waarop het refrein eraan zit te komen. Dit is een belangrijke stap in leren dansen op muziek. Het is handig om in de nummers dit verschil te herkennen. Zo voorkom je vaak al het ongemakkelijke moment van de vrolijke huppel als de muziek net wat rustiger gaat.

Tellen

Na het leren kennen van de grove structuur van een nummer kan je hetzelfde nummer nog eens luisteren en proberen ook de verschillende coupletten en refreinen in stukjes te delen door met de muziek mee te tellen. Over het algemeen bestaat elk verschillende onderdeel van de muziek uit blokjes van 8 tellen muziek.

Je zal hierbij gaan herkennen dat bepaalde woorden of een deel van een melodie op een zelfde getal binnen deze 8 tellen terug komt. Het begin en het eind van een zin of melodie valt meestal binnen de 8 tellen en een herhaling hiervan kan je weer koppelen aan een reeks van 8 tellen.

Wanneer moet je beginnen met tellen? Dit is iets wat afhangt van de beat in combinatie met de tekst en melodie. De beat is het geluid wat oorspronkelijk de trommelslag is geweest. Tegenwoordig hoor je niet meer altijd een trommel of drumstel, maar wel vaak een gelijkmatige tik die je met een trommelslag kan vergelijken. Deze trommelslag/beat is de maat van de muziek. Het tellen van de muziek doe je op de maat van de muziek. In de meeste nummers begin je met tellen op de eerste beat in combinatie met het begin van een zin die gezongen wordt of het begin van een melodie die zich gedurende het nummer herhaalt. Het is vaak makkelijker om gedurende een nummer met tellen te beginnen dan aan het begin van een lied, omdat het dan soms een verrassing is wanneer de melodie of zanger begint.

Let op: er zijn uitzonderingen waarbij een nummer juist niet een regelmatige samenhang heeft tussen beat, tekst en melodie. Dit maakt een nummer vaak juist bijzonder en leuk om naar te luisteren. Wanneer je eenmaal hebt leren dansen op muziek hoeft dit geen probleem te zijn en herken je de afwijkende structuur uiteindelijk ook weer, maar voor het oefenen kan je het beste een eenvoudig gestructureerd nummer gebruikt worden. Pak zonodig pen en papier en vink voor elke 8 tellen af. Begin elke 4x8 tellen op een nieuwe regel en sla een regel over wanneer je hoort dat een nieuw deel van de muziek (refrein of couplet) gestart is.

Het zal je opvallen dat een lied vaak niet alleen een terugkerende opbouw heeft van refrein en couplet. Het is ook vaak gelijkmatig verdeeld in blokjes van 4x8 tellen waarbij een refrein of couplet 4x8 tellen of 2x 4x8 tellen duurt.

Voorbeeld

Luister onderstaande nummer van Mims (Move, if you Wanna) en kijk naar het voorbeeld.

Move (if you Wanna) – Mims:

Intro
Bel

IIII (refrein) move if you wanna move… (1e 2x8 lage stem; 2e 2x8 hoog)

IIII (couplet) 2 rappers 1e 2x8 ene stem 2e 2x8 andere stem
IIII idem

IIII (refrein) move if you wanna move… (1e 2x8 lage stem; 2e 2x8 hoog)

IIII (couplet) 2 rappers 1e 2x8 ene stem 2e 2x8 andere stem
IIII idem

IIII (refrein) move if you wanna move… (1e 2x8 lage stem; 2e 2x8 hoge stem)

Even stil:
Outro:
III (fading: bah bah bah beat it up like a drummer..)

Noteer eventueel opvallende kenmerken van de muziek bij de blokjes die je noteert. Zo herken je later de muziek gemakkelijker in je schema en kan je de dans beter afstemmen op de muziek. Dan zal je ook opvallen dat er tussen deze "blokjes" refreinen en coupletten ook soms "kale" muziek doorgaat op de maat van het refrein of couplet of zelfs helemaal afwijkend.

Bridge

Het stuk kale muziek op de maat van het refrein of couplet duurt vaak 2x8 tellen of een veelvoud daarvan. Een afwijkend stuk muziek heeft ook vaak 2x8 tellen of een veelvoud daarvan en wordt ook wel de Bridge genoemd.

Intro/Outro

De muziek begint al voor er gezongen wordt. De muziek eindigt vaak met een opvallend slot: een knal of een duidelijke slotzin, maar ook vaak door herhaling van het refrein die je steeds vager hoort (fading) In eerste instantie kan je je bij het maken van de dans richten op het "midden" van de muziek en in de loop van de tijd ideeën opdoen om je dans spetterend te beginnen (intro) of eindigen (outro).

Als we terugkijken op bovenstaande structuur kunnen we het onderscheid maken in de volgende onderdelen van muziek:

Intro
Couplet
Refrein
Bridge
Outro

Het maken van een dans op muziek

Stel er is een lied met bovenstaande opbouw en je wilt er een choreografie op maken. Je kent de muziek, je hebt het immers minstens 3x gehoord. Je kan het deel van de muziek waar je een stukje dans op wilt bedenken nog eens luisteren en vaststellen welke beweging dit bij je oproept.. iets van wandelen, springen, bewegen van je schouders, handen, armen, hoofd of juist niets.

Vervolgens kan je de muziek uitzetten en de beweging die je in je hoofd had uiteenzetten in stapjes die je kan koppelen aan de tellen die je in eerste instantie had herkend bij het luisteren naar de opbouw. Wanneer je de beweging uiteen hebt gezet in stapjes weet je of je het deel van de muziek vol hebt gemaakt. Zo niet, verzin je nog een aanvullend passend deel wat ook op de tel uitgevoerd kan worden en zodra je tevreden bent met een geheel van bewegingen die samen een deel van de tellen opvult is het leuk om de muziek aan te zetten een het te proberen.

Het begin van je choreografie staat!

Maak op deze manier stapsgewijs een deel van de muziek of het hele nummer af en je hebt een dans op de maat van de muziek van het nummer waar je graag op wilde dansen.

Fragment van de film You Got Served

Tips bij het maken van je eigen choreografie:

Voor een eenvoudige choreografie kan je je beperken tot het bedenken van 2 blokken pasjes:

1 voor elk refrein
1 voor elke couplet

+ eventueel iets voor het opvullen van een afwijkend deel (bridge)
+ eventueel iets bijzonders voor de intro/outro
Voor een choreografie waarbij je feeling krijgt met de muziek is het aan te raden rekening te houden met de tekst en opbouw van de muziek. Hierbij hoef je niet alleen te denken aan het uitbeelden van woorden als groot klein, voor, achter en jij en ik, maar vooral ook door rekening te houden met accenten in muziek die naast de beat te horen zijn. Een knal of bijzonder instrument die je af en toe duidelijk hoort. Een lange toon of kort geluid.. het zijn die tonen en momenten die de muziek van elkaar doet onderscheiden en dus ook jouw dans doet onderscheiden van die van anderen.
Het tellen op muziek kan op de maat: 4x8 tellen gelijkmatig met de beat, maar het kan ook sneller door tussen de beat door te tellen. Dit betekent dat je in gedachten een extra beat verzint die tussen de eigenlijke beat door de maat van je dans wordt. Dit kan gedurende de hele dans of af en toe gedaan worden om te voorkomen dat je dans sloom wordt. De duur van een blok in de muziek wordt hiermee uiteraard niet langer maar je krijgt wel meer tellen (8 tellen in de tijd dat je er normaal 4 telde) en hierdoor kan je meer verschillende bewegingen maken binnen korte tijd. Een trucje om deze manier van tellen in praktijk eigen te maken is door hardop niet 1-2-3-4 maar 1-en-2-en-3-en-4 te tellen. Hiermee behoud je de logica van de de reeks van 4x8 tellen maar heb je het dubbele aan momenten die je op kan vullen met verschillende passen.

Tot slot: kijk hieronder naar de mooie choreografie van LUAM:

Heb je naar aanleiding van die artikel nog vragen of opmerkingen? Stuur gerust een e-mail naar info@datkanikzelf.nl.

Wil je nog meer leuke danspasjes zien? Kijk dan op dance-routines.blogspot.com.